Μια αρχοντική οικογένεια, η οποία διακρίθηκε για το ξεχωριστό ήθος της, τον αδιαμφισβήτητο δυναμισμό της και τη γενναιοφροσύνη της. Ένας ανδρείος οίκος, ο οποίος είχε δομηθεί πάνω στα «γερά θεμέλια» του αδείλιαστου οπλαρχηγού και ευφυέστατου του πολιτικού υιού του.
Γενεαλογικό δέντρο
Νικόλαος Κριεζώτης
(Βίρα – Αργυρό Καρυστίας: 1785 - Σμύρνη 1853)
Ένας από τους σημαντικότερους ευβοιώτες οπλαρχηγούς της Επαναστάσεως και από τους πιο ανδρείους του απελευθερωτικού αγώνα (1785-1853). Γεννήθηκε στο χωριό Αργυρό ή Βίρα, της επαρχίας Καρυστίας. Καταγόταν από φτωχή οικογένεια, ο πατέρας του Ισίδωρος Χαραχλιάνης ήταν βοσκός και ο ίδιος δεν έλαβε καμία μόρφωση. Από την διαμονή της οικογένειας του στο χωριό Κριεζά της Εύβοιας, πήρε αργότερα το όνομα Κριεζώτης, με το οποίο έγινε γνωστός, ενώ ο ίδιος υπέγραφε πάντα ως Γκριτζιώτης. Πριν από την επανάσταση έφυγε για τη Μικρά Ασία, εγκαταστάθηκε στην Κιουτάχεια και εργάστηκε ως επιστάτης και κεχαγιάς στο τεράστιο ποιμνιοστάσιο του πάμπλουτου Τούρκου Καραοσμάνογλου. Κατά τη διάρκεια φιλονικίας του με τούρκο ταχυδρόμο, τον σκότωσε, οπότε τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν. Με την είδηση της έκρηξης της Επανάστασης, απέδρασαν με το συγκρατούμενό του και αργότερα οπλαρχηγό Βάσο Μαυροβουνιώτη. Στις Κυδωνιές, μυήθηκε στον αγώνα από το μοναχό Κλεόβουλο, ενώ μετά από πολλές περιπέτειες έφθασε στην Εύβοια.Πήρε το βάπτισμα του πυρός στη μάχη των Βρυσακίων, όπου διακρίθηκε για τον ηρωισμό του. Λίγο αργότερα ως οπλαρχηγός ανέλαβε, μετά από απαίτηση των κατοίκων της Καρυστίας, την εκκαθάριση της περιοχής από τους Τούρκους. Συνεργάστηκε με το Βάσο Μαυροβουνιώτη και μαζί με τον Μανιάτη Ηλία Μαυρομιχάλη έδωσε ηρωική μάχη στα Στύρα. Μετά τη νίκη του στο Κουτουρλομετόχι της επαρχίας της Χαλκίδας, πήρε και επίσημα τον τίτλο του αρχηγού της Καρυστίας.
Το 1825 πολέμησε στις σημαντικότερες μάχες της Ανατολικής Στερεάς υπό την ηγεσία του Καραϊσκάκη. Στα τέλη του 1825, αρχές 1826, μαζί με άλλους οπλαρχηγούς οργάνωσαν εκστρατεία στη Συρία, όπου η παράτολμη αυτή ενέργεια κατέληξε σε αποτυχία. Μετά το θάνατο του Γκούρα, ύστερα από πρόταση του Καραϊσκάκη, ο Κριεζώτης ανέλαβε μαζί με 300 άνδρες να εισχωρήσει στην Ακρόπολη τον Οκτώβρη του 1826, χωρίς να γίνει αντιληπτός. Ο Κριεζώτης πήρε μέρος στις διαμάχες που ξέσπασαν μετά τη δολοφονία του Κυβερνήτη Καποδίστρια και ακολούθησε τον Ιωάννη Κωλέττη και τους Ρουμελιώτες οπλαργηχούς. Είχε ενεργό ρόλο στην Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843, υποστήριξε τους επαναστάτες και κατέλαβε το φρούριο της Χαλκίδας. Στις πρώτες βουλευτικές εκλογές στις 17 Ιουλίου 1844, εκλέχθηκε βουλευτής, και συνέχισε την αντιβασιλική πολεμική του από το βήμα της Βουλής.
Εξελέγη πληρεξούσιος και στην Β' Εθνική Συνέλευση της Αθήνας. Έκτοτε, άρχισε μια έντονη κόντρα με τους αντιπάλους που είχε ως αποτέλεσμα τη φυλάκισή του στη Χαλκίδα το 1847. Η σύγκρουση αυτή δε σταμάτησε με τη Βασιλεία. Μετά τη δραπέτευσή του ακολούθησαν σκληρές μάχες, με σημαντικότερη τη μάχη Κοπανά, στην Αγία Ελεούσα, όπου λαβώθηκε και εκεί έχασε τα χέρι του.
Μετά την αποτυχία αυτή, ο Κριεζώτης έφυγε για την Τουρκία, όπου εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη. Απεβίωσε ξαφνικά στη Σμύρνη, στις 12 Φεβρουαρίου 1853 και κηδεύτηκε με μεγαλοπρέπεια στο ναό της Αγίας Φωτεινής. Το 1863 ο δήμος Χαλκιδέων πέτυχε να επιτραπεί η ανακομιδή των οστών του ανδρείου αγωνιστή. Η οστεοθήκη εναποτέθηκε στο παρεκκλήσιο του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην κοινότητα Μύτικα.
Δημήτριος Ν. Κριεζώτης
O μοναχογιός του στρατηγού και πρωτοκαπετάνιου της Εύβοιας Νικόλαου Κριεζώτη και της Φωτεινής Στουρνάρα. Μετά το θάνατο του πατέρα του, γίνεται κύριος της κτηματικής περιουσίας της Τριάδος και των Φηγών (από την Ελένη, χήρα του Υδραίου ναυάρχου Αντώνη Κριεζή), και έρχεται εις γάμου κοινωνία με την πανέμορφη Καλλιόπη ΚίτσουΤζαβέλλα, γενάρχου με τους Μποτσαραίους, του ενδόξου Σουλίου, της Κυάφας και του Αβορύκου, της σθεναρής Ηπείρου.
Ασχολήθηκε με την πολιτική και αντιπροσώπευσε την Εύβοια στο Κοινοβούλιο για περίπου 40 χρόνια. Η θέση του στο ελληνικό Κοινοβούλιο, ήταν ιδιαίτερη και συμμετείχε σε σημαντικές περιόδους της πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας, όπου συνεργάστηκε και με γνωστούς πολιτικούς (Αλ. Κουμουνδούρο, 1865, Δ. Βούλγαρη, 1872).Πέθανε το 1905. Λέγεται πως τελευταία του επιθυμία ήταν να ταφεί με την ένδοξη στολή του πατέρα του Νικολάου Κριεζώτη.
Σπύρος Δ. Κριεζώτης
Ο Σπύρος Κριεζώτηςήταν γιος του Δημήτριου Κριεζώτη και της Καλλιόπης Κίτσου Τζαβέλα. Ο εγγονός του οπλαρχηγού Νικόλαου Κριεζώτη. Ως τέκνο της οικογένειας Κριεζώτη δε θα μπορούσε να μη λάβει υψηλή μόρφωση, έχοντας υποστηρίκτρια καθ’ όλη την πορεία της μόρφωσής του τη μητέρα του. Σπούδασε Νομική αλλά δεν την εξάσκησε, καθώς προτίμησε να ασχοληθεί αρχικά, με τη διοίκηση και τη διαχείριση του μεγάλου κτήματος (τσιφλικιού) της Τριάδος και έπειτα να δραστηριοποιηθεί στην πολιτική. Αντιπροσώπευε το νησί στο ελληνικό Κοινοβούλιο ως βουλευτής, ενώ μια περίοδο είχε τελέσει χρέη Υπουργού Δικαιοσύνης.
Παντρεύτηκε τη Μαρία (Μαίρη) Χρήστου Καραβοπούλου από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και απέκτησαν τέσσερα παιδιά.
Την όμορφη Φιγέτα, τη συντηρητική Καίτη, το Νικόλαο (Άρχοντα) και τον Αλέξανδρο (ή Κίτσο). Παρότι ήταν κοινωνικός, φιλικός και ανοιχτόκαρδος με τους συγχωριανούς του, με την οικογένειά του ήταν πολύ αυστηρός. Οι ιδιοτροπίες του, οι ιδιορρυθμίες του και η μεγαλομανία του ήταν κύρια γνωρίσματα του χαρακτήρα του Σπυρίδωνα. Αυτά τα χαρακτηριστικά δεν έλειψαν να φανούν και στην προσωπική-οικογενειακή ζωή του. Παρόλο που έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη μόρφωση των παιδιών του, όπως ξένες γλώσσες, μουσικές σπουδές (κατ’ οίκον διδασκαλία από γνωστούς δασκάλους και καθηγητές)κ.ά., δε θέλησε κανένα από τα παιδιά του να μάθει κάποιο επάγγελμα. Συνήθιζε να λέει:«Τα παιδιά του Κριεζώτη δεν έχουν καμιά ανάγκη για να γνωρίζουν κάποιο επάγγελμα». Ήταν θιασώτης αρχών και αξιών των μεγαλογαιοκτημόνων παλιότερων εποχών. Συνήθεις και αγαπημένες δραστηριότητες του Σπυρίδωνα, ήταν το κυνήγι και η ιππασία στο απέραντο κτήμα που κατείχε.
Στους περίφημους στάβλους του έτρεφε τα καλύτερα αγγλοαραβικά άλογα και διατηρούσε στον «Πύργο» μια από τις καλύτερες οπλοθήκες κυνηγετικών όπλων, η οποία διασωζόταν και από τους απογόνους του. Πραγματοποιούσε πλήθος ταξιδιών, τόσο λόγω της βουλευτικής τους ιδιότητας όσο και για προσωπική ευχαρίστηση, απ’ όπου συνήθιζε να αγοράζει ξεχωριστά αντικείμενα, καθώς ήταν μανιώδης συλλέκτης κειμηλίων.
Ο οικογενειακός «Πύργος», ο οποίος κατασκευάστηκε από τον ίδιο, ήταν ένα από τα πολυτελέστατα κτίρια του τότε ελεύθερου ελληνικού κράτους, όπου φιλοξενούσε πλήθος βασιλέων (π.χ. Αλέξανδρος)και πολιτικών. Απεβίωσε τον Απρίλιο του 1948 σε ηλικία 75 ετών.
Νικόλαος Κριεζώτης ή Άρχοντας
O Νικόλαος ήταν ένα από τα τέσσερα παιδιά του Σπύρου και της Μαίρης Κριεζώτη – Καραβοπούλου. Εγγονός του Δημήτριου και δισέγγονος του οπλαρχηγού. Γεννήθηκε το 1904, ένα χρόνο πριν το θάνατο του παππού του. Μεγάλωσε στον Πύργο της οικογένειας και έλαβε, όπως και τα υπόλοιπα αδέρφια του, σωστή ανατροφή. Χαρακτηριστικό αποτελεί η βάπτιση του Νικόλαου, η οποία πραγματοποιήθηκε στο χωριό, σε ηλικία 14 ετών, μαζί με το μικρότερό του αδερφό Αλέξανδρο ή Κίτσο, το 1918
ή 1919. Νονός τους ήταν ο Βασιλιάς Αλέξανδρος. Κατά την περίοδο της εφηβείας φοίτησε στη Λεόντειο Σχολή στην Αθήνα, των Αδελφών Μαριανών(FrèresMaristes). Η σχολή αυτή αποτελούσε μια κοινότητα, αφιερωμένη στην εκπαίδευση των νέων. Παρ’ όλη τη μόρφωση στη Σχολή των Αθηνών, στον Πύργο συνεχιζόταν η διδασκαλία των ξένων γλωσσών και των μουσικών οργάνων.
Ως άνθρωπος στο χωριό, σε σχέση με τις συναναστροφές με τους κατοίκους, χαρακτηρίστηκε καλοκάγαθος, ήρεμος και αγαπητός. Απέφευγε να «παρουσιάζει» το πρόσωπο του μεγαλογαιοκτήμονα στους χωρικούς, καθώς είχε αναπτύξει μια ιδιαίτερη σχέση συνεργασίας και σεβασμού. Δεν επιθυμούσε να εργάζονται στα κτήματά του εργάτες από τις άλλες γύρω περιοχές. Στις εμπορικές σχέσεις και τις διάφορες συναλλαγέ τον χαρακτήριζε μια ιδιόρρυθμη και ιδιότροπη, πολλές φορές, συμπεριφορά. Είχε πράγματι ένα λόγο πραγματικού άρχοντα, εξ ου και το προσωνύμιο Άρχοντας. Λίγο πριν το γάμο του Νικολάου, σώζεται για αυτόν μια μαρτυρία: « πως αυτός έσωσε τους κατοίκους της Τριάδας από τους Γερμανούς. Οι Γερμανοί ανέφεραν ότι είχαν βρει σε κάποιον χωριανό ένα σημείωμα, το οποίο παρέπεμπε στην αντιστασιακή οργάνωση της «ΕΛΑΣ», και είχαν στήσει πολυβόλα για να τους σκοτώσουν.Τότε επενέβη ο Νικόλαος και τους είπε: «Εάν αυτοί είναι παρτιζάν, εγώ είμαι αρχηγός τους. Αυτοί είναι κολίγοι. Θα σκοτώσετε πρώτα εμένα και πάνω στο αίμα το δικό μου θα πέσουνε οι κολίγοι μου. Ό,τι βλέπει το μάτι σας είναι δικό μου και αυτοί οι άνθρωποι δουλεύουν για εμένα». Έπειτα οι Γερμανοί συνθηκολόγησαν και έτσι σώθηκαν οι κάτοικοι του χωριού.
Το 1949 ήταν το έτος όπου ο Νικόλαος νυμφεύτηκε την Ελένη Ευλαμπίου, το γένος Ταβουλαρίδου από την Αλεξάνδρεια, χωρίς να αφήσει απογόνους. Η σύζυγός του, η Ελένη, ήταν πραγματική Αρχοντίνα. Μετά το θάνατο του Νικόλαου στις 15 Νοέμβρη του 1966, ανέλαβε τη διοίκηση και τη διαχείριση της μεγάλης περιουσίας.
Ο Νικόλαος, ο Αλέξανδρος και η αδελφή τους Αικατερίνη (Καίτη) δεν απέκτησαν παιδιά. Σημερινοί και μόνοι απόγονοι της οικογένειας Κριεζώτη είναι τα παιδιά της Φυγέτας Κριεζώτη συζύγου Γεώργιου Πνευματικού,ο Αντώνιος και Νικόλαος Πνευματικός-Κριεζώτης. Η Φυγέτα Κριεζώτη - Πνευματικού έχασε τη ζωή της σε μικρή σχετικά ηλικία 33 ετών, από μόλυνση. Ένα στενό γοβάκι που φορούσε της δημιούργησε μια πληγή και προκάλεσε μόλυνση. Η πενικιλίνη δεν υπήρχε τότε, ώστε να δοθεί σαν αντιβίωση. Σήμερα το επίθετο Κριεζώτη από αυτή την ξεχωριστή και αρχοντική οικογένεια, έχει χαθεί.
TRIADAEVIAS.GR
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου